راز جذابیت

رازی آشکار برای جذابیت که شاید ندانید!

مقدمه:

چند روز پیش در یکی از روزنامه­ ها، درباره آمار بالای عمل ­های زیبایی در ایران مطلب جالبی خواندم. نویسنده بر اساس تحقیقات میدانی و آمارهای نیمه ­رسمی منتشرشده، نشان داده بود که، ایران، در آمار عمل ­های جراحی زیبایی با اقتدار در بین کشورهای خاورمیانه اول است و در آسیا نیز شانه به شانه کره جنوبی در حال پیش­روی هستیم(هرچند در سایر صنایع هنوز خیلی با کشور کره جنوبی، فاصله داریم!)

از دلایل مردم شرق آسیا برای اعمال زیبایی که ریشه در آرزوی چشمان درشت همچون انیمیشن­ های قدیم از فوتبالیست­ ها گرفته تا کمیک ­ها و داستان­ ها مصور ژاپنی دارند که بگذریم، پرسشی که هنگام خواندن مقاله برای من ایجاد شد، این بود که آیا واقعا تمام افرادی که اندام و صورت خود را به تیغ تیز جراحان و جراح­ نمایان می­سپارند واقعا نیاز ضروری به چنین جراحی­ هایی داشتند یا ریشه در جای دیگر است؟ بر اساس آمار صادرات و واردات کشور، ما ایرانیان در استفاده از لوازم آرایشی نیز جزء برترین ­ها خاور دور و نزدیک هستیم تا حدی که شاید قفل گوشی­ های هوشمندی که بر مبنای تشخیص چهره کار می­کنند، در تشخیص چهره برخی افراد هنگام میهمانی و در خانه عاجز بمانند که آیا این همان است!!!

جالب­تر اینجاست که در چند سال گذشته مردان نیز به اعمال زیبایی  علاقه­ مند شده­ اند و انواع و اقسام دندان­ های شبرنگ ،بینی­ ها سر بالا، ابروهای زاویه دار و چانه­ های مکعبی البته در کنار شکم ­های شش تکه! در فضای مجازی در حال خودنمایی هستند. عجیب ­تر اینکه، نه تنها در ایران بلکه در جهان نیز در سال­ های اخیر شاهد رشد ده درصدی تولید لوازم آرایشی ویژه مردان هستیم!

پیش از آنکه با جملات معروف و کوبنده ­ی «زیبایی حق هر کسی است» و «بدن مثل حریم شخصی هر کسی است»، من را در گروه متعصبین پونز به پیشانی چسبان که چون به خلوت میروند آن کار دیگر می­کنند! دسته ­بندی کنید، تاکید می­کنم هیچ مشکلی با اعمال زیبایی و زیباترشدن و داشتن حس خوب نسبت به خود ندارم و چه بسا من هم گاهی قلقلک شده باشم که سری به دوستان جراح زیبایی بزنم!

اما مشکل اصلی اینجا پدیدار می­شود که بسیاری از افرادی که خود را با صنعت زیبایی (تاکید می­کنم، صنعت زیبایی) درگیر کرده ­اند، به دنبال هدفی بوده ­اند که پس از تلاش ­ها و هزینه­ ها و سختی ­ها فراوان به آن نرسیده ­اند. تحقیقات متعددی که در ایران و خارج از کشور انجام شده است، نشان می­دهد که عمده افراد به دنبال «دوست ­داشتنی­­ تر شدن»، «جذاب بودن» و دریافت «پذیرش اجتماعی»، به  مسیر صنعت زیبایی گام نهاده­ اند، غافل از آنکه هر چند زیبایی ظاهری از نظر علمی نیز یکی از عوامل جذابیت است، اما تنهاترین و مهمترین عامل نیست. ضمن اینکه زیبایی ظاهری امری کاملا نسبی در میزان پذیرش اجتماعی شما است، چه بسا در کشوری که عمده افراد چشمانی آبی و مو هایی بور دارند، فردی با چشمان و موهای مشکی خاص است، اما چنین فردی در ایران شبیه همگان است.

هرچند نمی­توان به موضوع جذابیت، تحت عنوان علم جذابیت نگاه کرد، اما تحقیقات علمی زیادی به خصوص در مقوله روانشناسی اجتماعی، تکنیک ­ها و روش­ هایی را در اختیار ما گذاشته است، که می­توان بدون نیاز به عمل زیبایی، فردی جذابتر و خواستنی ­تر بود.

اصول جهانی متقاعدسازی و پروفسور چیالدینی

هر چند نمی­توان جذابیت را یک حوزه علمی دقیق دانست، اما قطعاً «متقاعدسازی» یک علم در زیرشاخه علم روان­شناسی اجتماعی است و شاید مشهورترین محقق جهان در این حوزه پرفسور «رابرت چیالدینی» است.

این محقق مشهور، پس از حدود سه سال تحقیقات میدانی و علمی دقیق، به شش اصل جهانی متقاعدسازی رسید و در ادامه تحقیقات خود نیز اصلی هفتم را به این مجموعه اضافه کرد. تسلط به این اصول می­تواند به شما کمک کند تا در ارتباطات خود از طرف مقابل پاسخ مثبت بگیرید و حرف خود را به کرسی بنشانید. آنچه در این مقاله به آن می­پردازیم، اصل ششم متقاعدسازی تحت عنوان «دوست­داشتنی بودن» یا «علاقه» است.

دوستت دارم، پس می­پذیرم!

اگر من از شما درخواست کنم لطفا همین الان مبلغ مشخصی را به شماره کارتی که در انتهای مقاله ارایه شده است، به حساب من واریز کنید، آیا شما خواهید پذیرفت؟( اگر پاسخ شما مثبت است انسان بسیار مهربانی هستید و به شما تبریک می­گویم.)

طبیعی است که شما این درخواست را قبول نکنید. اما اگر دوست صمیمی شما همین الان تماس بگیرد و درخواست کند به دلیل مشکلات مالی و خرج بیمارستان، مبلغی پول به او قرض بدهید، حتی اگر خودتان هم نداشته باشید سعی می­کنید به نحوی این مبلغ را برای او تأمین کنید زیرا او دوست شماست. (البته در این شرایط اقتصادی خاص جامعه، تعداد دوستان قابل اعتماد برای قرض دادن پول کم و کمتر شده است!)

در اینجا شما درگیر اصل «علاقه» شدید و درخواست دوست خود را پذیرفتید. پس از نظر علمی درصورتی­که فردی دوست­داشتنی باشیم، می­توانیم مورد پذیرش اجتماعی قرار بگیرم. حال پرسش اصلی اینجاست که چگونه دوست داشتنی باشیم؟!

شباهت و همگامی؛ راهکاری ساده اما تضمینی برای محبوبیت

لطفاً پیش از خواندن ادامه مقاله، چند دقیقه به دوستی­ هایی که در حال حاضر پابرجا هستند، فکرکنید و ببیند اولین بار به چه دلیل با این فرد دوستی خود را آغاز کردید؟

اولین عامل ایجاد ارتباط بین دو نفر «شباهت» و یافتن «اشتراکات» است. تحقیقات پروفسور چیالدینی نشان می­دهد که شباهت یکی از مهمترین موارد در ایجاد علاقه و دوست ­داشتنی­ تر شدن است. به همین دلیل باید یاد بگیریم چطور می­توانیم خود را با فرد مقابل خود شبیه و همگام نشان دهیم تا پذیرش او را جلب کنیم. در ادامه مسیرهای مختلف ایجاد شباهت را با هم بررسی می­کنیم تا بتوانید در ارتباطات خود به کار بگیرید:

الف) شباهت ­های ظاهری:

داشتن پوشش، آرایش مو و چهره ­ای مشابه مخاطبین هدف، قطعاً باعث می­شود ما احساس نزدیکی بیشتری با فرد مقابل داشته باشیم. اما شاید مهمترین تکنیک ایجاد شباهت ظاهری، استفاده از «حرکات آیینه­ای» است. به این معنی که وقتی در برابر فرد مقابل قرار گرفته ­اید، حالت­ بدنی خود را با فاصله چند ثانیه­ ای، مشابه فرد مقابل تغییر دهید به­ گونه ­ای ­که گویا دربرابر آینه نشسته­ اید. دقت کنید که نباید سریع و ناگهانی زبان بدن خود را تغییر دهید تا مخاطب احساس کند در حال تقلید یا تمسخر او هستید. در ابتدا باید بتوانید به صورت آگاهانه این شبیه­ شدن را انجام دهید اما پس از مدتی این آیینه­ سازی ناخودآگاه و خودکار خواهد شد. این تکنیک در عین سادگی یکی از مهمترین روش­ های همگامی است.

تمرین) در میهمانی­ ها و دورهمی­ ها خانوادگی، به افرادی که به یکدیگر علاقه دارند یا دوستان قدیمی هستند توجه کنید و ببینید چه حرکات آیینه ­ای از آن­ها مشاهده می­کنید.

ب) شباهت­ های کلامی:

یکی دیگر از مسیرهای ارتباطی بسیار موثر در ایجاد شباهت، استفاده از شباهت­ های کلامی است. تکنیک­های متعددی برای ایجاد شباهت کلامی وجود دارد. تکرار کلمات و برخی جملات مخاطب، خلاصه­سازی گفته های فرد مقابل، تایید و تشویق فرد، ابراز علاقه به ادامه صحبت برخی از این تکنیک ­های ساده و کاربردی در ایجاد شباهت­ های کلامی هستند. شباهت کلامی از دو جنبه به شما کمک می­کند تا دوست ­داشتنی تر باشید اولا هنگامی که فرد کلمات و جملاتی مشابه با صحبت­ های خودش را می­شنود در ناخودآگاه او احساس آشناپنداری ایجاد می­شود و ثانیا وقتی شما با دقت به فرد گوش می­دهید نشان­دهنده احترامی است که برای او قائل می­شوید.

تمرین) هر روز تنها یکی از تکنیک­ های کلامی بیان شده را انتخاب کنید و با خود متعهد شوید تا در صحبت ­های دونفره خود از آن استفاده کنید. پس از مدتی از نتایج شگفت ­زده خواهید شد.

ج) باورها و ایده ­های مشترک:

بسیاری از محققین، باورهای مشترک را مهترین عامل ایجاد دوستی می­دانند، زیرا باورها عمیق­ترین تفکرات انسان­ ها هستند و به راحتی از آن دست نمی­کشند، به همین دلیل اگر احساس کنند شما نیز باورهای مشابه آن­ها دارید، احساس نزدیکی بسیار زیادی با شما خواهند داشت. البته باید در ارتباطات خود هوشمندانه عمل کنید و شبیه برخی زوج ­های جوان عاشق ­پیش ه­ای که هرآنچه یکی می­گوید، دیگری پاسخ می­دهد :«من هم همینطور!» نباشید. سعی کنید قبل از رابطه یا در شروع ارتباط متوجه باورهای ذهنی فرد مقابل شوید. به طور مثال فردی که برای شما توضیح می­دهد هر روز به پدرش پیرش سر می­زند و او را اخیراً در بیمارستان برای بهبودی بیماری­اش بستری کرده است و دلش برای مادر مرحومش بسیار تنگ شده است، نشان­ده انده باور «احترام به والدین» است و شما نیز باید هوشمندانه از این باور درونی دفاع کنید و آن را تایید کنید و مثال هایی از خودتان در اعتقاد به این باور بیان کنید.

جمع ­بندی

موفقیت حاصل رمز و رازهای پیچیده و سخت نیست، بلکه حاصل تکرار مداوم و مستمر اقدامات کوچک صحیح است. مراقب باشیم برای محبوب­ تر شدن دنبال اعمال و روش­ های مرموز نباشیم و متعهدانه اصول ساده و درست را اجرایی کنیم.